Redyk wiosenny 2025 w Szczawnicy

Szczawnica - uzdrowisko w Pieninach 

Szczawnica to malownicze uzdrowisko położone w południowej Polsce, w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim. Leży w dolinie potoku Grajcarek, na pograniczu dwóch pasm górskich: Pienin i Beskidu Sądeckiego. To właśnie ta wyjątkowa lokalizacja w dolinie oraz otoczenie przez góry i lasy nadają miastu unikalny mikroklimat.

Szczawnica sąsiaduje z granicą polsko-słowacką – od strony południowej znajduje się przejście graniczne do słowackiej Leśnicy. Miasto jest naturalną bazą wypadową do eksploracji Pienin i spływu Dunajcem.

Krótka historia redyku wiosennego w Szczawnicy

Redyk wiosenny to jedno z najstarszych i najbardziej symbolicznych wydarzeń w kulturze pasterskiej Karpat, szczególnie żywe w Pieninach i na Podhalu. Jego korzenie sięgają czasów, gdy na te tereny dotarła ludność wołoska, przynosząc ze sobą tradycje sezonowego wypasu owiec na górskich halach. Redyk oznacza uroczyste wyprowadzenie owiec na hale wiosną oraz ich powrót jesienią. Wiosenny redyk, odbywający się zazwyczaj w okolicach dnia św. Wojciecha (23 kwietnia), symbolizuje początek sezonu pasterskiego i jest okazją do wspólnego świętowania przez lokalną społeczność. ​

W Szczawnicy i okolicznych Jaworkach tradycja redyku była szczególnie silna. Wiosną 1948 roku zorganizowano tam pierwszy redyk, w którym uczestniczyło ponad 8 tysięcy owiec, przeniesionych z Tatr na nowe tereny wypasowe w rejonie Białej i Czarnej Wody. Było to związane z ograniczeniem wypasu w Tatrach po utworzeniu Tatrzańskiego Parku Narodowego. ​

Po latach przerwy, w 2025 roku redyk wiosenny powrócił do Jaworek, przyciągając turystów i lokalną społeczność. Wydarzenie to stanowi nie tylko atrakcję turystyczną, ale przede wszystkim pielęgnuje i przekazuje kolejnym pokoleniom bogate dziedzictwo kulturowe regionu. ​

Redyk wiosenny to także szereg obrzędów i rytuałów. Przed wypasem gospodarze powierzają swoje owce bacy, który wraz z juhasami opiekuje się nimi przez cały sezon. W pasterskiej bacówce rozpala się watrę nazywaną „świętym ogniem”, a na środku polany wbijana jest jodłowa gałąź – „mojka”. Wokół mojki trzykrotnie zagania się kierdel, co ma zapewnić pomyślność wypasu.

fot. marcin jucha / Shutterstock.com

Program Redyku Wiosennego 2025 w Szczawnicy 

10:30 – Uroczysta Msza Święta w intencji szczęśliwego wypasu w kościele pw. św. Jana Chrzciciela w Jaworkach.

12:00 – „Góralski SMS spod Homoli” – tradycyjne rytuały pasterskie, w tym poświęcenie stada, modlitwa baców i okadzanie. Pochód poprowadzi baca Andrzej Staszel z Dzianisza, w towarzystwie juhasów, honielników, psów pasterskich i góralskiej muzyki.

13:00–17:00 – Występy zespołów regionalnych na scenie pod Homolami:

Kapela Jaworcanie

Zespół Regionalny „Szlachtowianie”

Zespół Jana Malinowskiego oraz Zespół Góralski Nasa Gròmada ze Scownic

„Odgłosy hali” – instrumenty pasterskie Andrzej Budz

„Śpasy Góralskie” – Tatrzańskie Zbóje

Zespół Pieśni i Tańca „Pienińskie Wiyrchy” z Krościenka nad Dunajcem

Zespół Regionalny „Małe Pieniny” z Krościenka nad Dunajcem

17:30 – Koncert Zespołu FiśBanda

19:30 – Występ Kapeli Góralskiej Ciupaga

Dodatkowe atrakcje

• Kiermasz rękodzieła i produktów regionalnych
• Stoiska z lokalnymi przysmakami kuchni pienińskiej, spiskiej, gorczańskiej i podhalańskiej
• Animacje i konkursy dla dzieci
• Loteria fantowa
• Prezentacje instrumentów pasterskich i tradycyjnych obrzędów

Informacje organizacyjne

Dojazd: Jaworki znajdują się około 7 km od centrum Szczawnicy. Zaleca się korzystanie z lokalnych busów kursujących z przystanku Halka od godziny 9:00 co 20 minut.

Utrudnienia w ruchu: W godzinach 09:00–13:00 należy spodziewać się wzmożonego ruchu na trasie Szczawnica–Jaworki. Między 12:00 a 13:00 mogą wystąpić chwilowe zatrzymania ruchu na ulicy Pod Homolami z powodu przemarszu owiec.

Parkowanie: Zabronione jest parkowanie wzdłuż ulicy Pod Homolami. Nieprzestrzeganie tych zasad może skutkować odholowaniem pojazdu!

Bezpieczeństwo: Prosimy kierowców o zachowanie szczególnej ostrożności, zwłaszcza w rejonie ulicy Pod Homolami oraz miejsc zgromadzeń uczestników.

Dlaczego warto uczestniczyć w Redyku Wiosennym w Szczawnicy?

Redyk Wiosenny w Szczawnicy to barwne widowisko, ale także okazja do głębszego poznania kultury pasterskiej Pienin. Uczestnicy mają możliwość obserwowania tradycyjnych obrzędów, degustacji lokalnych specjałów oraz uczestnictwa w licznych atrakcjach przygotowanych dla całych rodzin. Jest to wydarzenie, które przywraca pamięć o pasterskiej przeszłości regionu i stanowi ukłon wobec tradycji oraz trudu pasterzy. ​Dlatego warto zarezerwować nocleg w Szczawnicy i zobaczyć to niepowtarzalne widowisko.